Pandemia COVID-19 a zaniechanie inwestycji
Realizując inwestycję, przykładowo budując hale magazynową lub produkcyjną, przedsiębiorca ma świadomość, że poniesione na ten cel wydatki rozliczy w kosztach uzyskania przychodów dopiero w postaci odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej nowo wybudowanego środka trwałego. Niepewna i budząca obawy sytuacja związana z pandemią Covid-19 może wpłynąć na podjęcie decyzji o rezygnacji z danej inwestycji.
Jeszcze kilka lat temu zaniechanie inwestycji generowało problem z podatkowym rozliczeniem kosztów poniesionych na jej realizację (np. kosztów projektu, rozpoczętej budowy itp.). Problem ów wynikał z niewłaściwej interpretacji przez organy podatkowe art.15 ust. 4f ustawy o CIT, zgodnie z którym koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji lub ich likwidacji. Oczywiście szybkie znalezienie kupca na niedokończoną inwestycję z reguły nie jest łatwe, wiec najczęściej podatnicy mają do czynienia z koniecznością likwidacji inwestycji już na etapie rozpoczętych prac.
Warto zauważyć, że przepisy podatkowe nie zawierają żadnej definicji likwidacji inwestycji, zatem należy posłużyć się tutaj znaczeniem terminu likwidacja znajdującym się w słowniku języka polskiego. Zgodnie z nim „zlikwidować” oznacza: „spowodować, że coś przestaje istnieć lub traci ważność, usuwać, pozbywać się czegoś”. Problem w tym, że przez długi okres czasu organy podatkowe rozumiały likwidację jedynie poprzez jej aspekt fizyczny (a więc np. rozbiórkę, wyburzenie niedokończonego budynku), co oczywiście oznaczało, że podatnik aby móc w końcu rozliczyć w kosztach firmy „zawieszone koszty inwestycji”, musiał ponieść dodatkowe nakłady na rozbiórkę, które z uwagi na konieczność zachowania zasad BHP też generowały konkretne koszty. Zważywszy, że niejednokrotnie trudna decyzja o zaniechaniu inwestycji już wiązała się z brakiem środków na kontynuowanie prac, to tym bardziej trudno od podatnika oczekiwać, że znajdzie on środki na fizyczną likwidację takiej inwestycji.
Zaniechanie inwestycji z powodu pandemii Covid-19
Obecnie wydawane interpretacje podatkowe, są w tym temacie znacznie korzystniejsze i odwołują się do wyroku NSA z 25 czerwca 2013 r., (sygn. akt II FSK 2225/11.), który już wiele lat temu stwierdził, że w dacie podjęcia decyzji o likwidacji zaniechanej inwestycji można zaliczyć koszt tej inwestycji do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jednak, że „decyzja ta jest definitywna oraz, że efekt nakładów poniesionych na zaniechaną inwestycję nie będzie wykorzystywany w przyszłości (…). Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 26 .10.2018 r.( znak 0114-KDIP2-3.4010.231.2018.1.MC) wskazał, że podjęcie decyzji o zaniechaniu inwestycji oraz sporządzenie dokumentu likwidacji i wykreślenie z ksiąg Spółki może zostać dokonane bez fizycznej likwidacji inwestycji.
Podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacji z dnia 5.10.2018 r., (znak 0114-KDIP2-1.4010.313.2018.1.JC), w której Dyrektor KIS orzekł, że „ jeśli Spółka (tak jak wskazała w stanowisku) dokona zaniechania inwestycji, tj. uchwałą zarządu o trwałym zaniechaniu inwestycji podejmie decyzję o jej likwidacji, wykreśli ją z ewidencji rachunkowej, sporządzi stosowny protokół likwidacyjny lub w inny sposób udokumentuje decyzję o zaniechaniu inwestycji, to w konsekwencji uznać należy, że wydatki poniesione w związku z tą inwestycją, których efekty mają formę niematerialną, tj. koszty dokumentacji, koszty usług niematerialnych, m.in. doradczych, na podstawie art. 15 ust. 4f mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w roku podjęcia decyzji o zaniechaniu inwestycji.”
Skutki podatkowe zaniechania inwestycji w związku z sytuacją epidemiczną
Reasumując, przedsiębiorca decydujący się na zaniechanie dalszych prac inwestycyjnych, że ująć w kosztach firmy wszystkie poniesione do tej chwili wydatki już w momencie, gdy podejmie decyzję o trwałym i definitywnym zakończeniu inwestycji np. sporządzając stosowny protokół likwidacyjny. Nie musi więc fizycznie likwidować tej inwestycji ponosząc dodatkowe koszty.
Autor: Lech Janicki prowadzący kursy i szkolenia podatkowe (cała lista dostępna tutaj).
