Osoby podejmujące się pełnienia funkcji członka zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie zawsze zdają sobie sprawę z faktu, iż mogą ponieść osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki – zarówno cywilnoprawne jak i podatkowe.
Warto zatem dowiedzieć się jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby członek zarządu mógł odpowiadać z długi podatkowe spółki oraz co trzeba zrobić, aby pomimo pogarszającej się sytuacji finansowej firmy takiej odpowiedzialności uniknąć.
Kiedy fiskus może ścigać członka zarządu?
Zasady odpowiedzialność zarządu spółek kapitałowych zostały uregulowane w art. 116 Ordynacji podatkowej. Przewiduje on, że możliwość pociągnięcia członka zarządu do odpowiedzialności pojawia się w przypadku spełnienia dwóch przesłanek.
- Pierwszą przesłanką jest powstanie obciążającej spółkę zaległości podatkowej, której termin płatności upływał w czasie pełnienia przez członka zarządu swoich obowiązków.
- Drugą przesłanką jest stwierdzenie, że egzekucja zaległości podatkowych prowadzona z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna.
Aby fiskus mógł pociągnąć członka zarządu do osobistej odpowiedzialności musi jedynie wykazać wystąpienie dwóch wskazanych powyżej przesłanek.
W jaki sposób członek zarządu może się bronić?
Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, jeżeli wykaże wystąpienie jednej z trzech wskazanych poniżej okoliczności:
- Członek zarządu wykaże, że we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub we właściwym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie prawo restrukturyzacyjne,
- Członek zarządu wykaże, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy;
- Członek zarządu wskaże mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
W jaki sposób dochodzi do przeniesienia odpowiedzialności na członka zarządu?
Aby członek zarządu mógł odpowiadać za zobowiązania spółki naczelnik urzędu skarbowego musi wszcząć wobec członka zarządu postępowanie podatkowe, które zakończy się wydaniem decyzji. W treści decyzji organ podatkowy orzeka o zakresie odpowiedzialności członka zarządu.
Członek zarządu jest zawiadamiany o wszczęciu postępowania podatkowego, a w jego trakcie ma możliwość zarówno podważania przesłanek, które musi wykazać organ podatkowy, jak również obrony poprzez udowodnienie, że zostały spełnione przesłanki pozwalające mu na uwolnienie się od odpowiedzialności.
Nie tylko prezes odpowiada
W swojej praktyce zawodowej często spotykam się z osobami, które uważają, że odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. ponosi wyłącznie prezes zarządu. Natomiast z odpowiedzialności zwolniony jest wiceprezes lub członek zarządu. Takie rozumowanie jest oczywiście błędne. Prezes zarządu, podobnie jak wiceprezes, jest jedynie jednym z członków zarządu. Powierzenie jednemu z członków zarządu funkcji prezesa może wiązać się z jego dominującą pozycją w spółce. Nie zmienia to jednak faktu, że wszyscy członkowie zarządu odpowiadają za zaległości podatkowe spółki na tych samych zasadach.
Autor: Kacper Sołoniewicz prowadzący kursy i szkolenia podatkowe (cała lista dostępna tutaj).
